 |
| |
| About Me |
Name: Rizky Gadis Belia
Home: JOGJA, Indonesia
About Me: judez+jutek+tledor
See my complete profile
|
| Previous Post |
|
| Archives |
|
|
| Shoutbox |
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Duis ligula lorem, consequat eget, tristique nec, auctor quis, purus. Vivamus ut sem. Fusce aliquam nunc vitae purus. |
| Links |
|
|
| Powered by |
 |
|
|
|
 |
|
 |
| |
| |
Senin, 28 Februari 2011 |
|
 |
|
 |
| |
| KERIS |
Keris utawa tosan aji utawa curiga iku salahsiji senjata tradhisional masyarakat Jawa uga dadi salah siji lambang paripurna wong lanang seliyane turangga, wisma, wanita lan kukila. Curiga utawa keris iku nduwe makna jantan, perkasa lan dewasa, utawa wong (lanang) Jawa iku kudhu tangguh, sanggup nglindungi awake dhewe, kaluargane lan mbela negara.
Urung ana kasil penilitian sing brasil nento'ake kapan wong Jawa wiwit kenal keris, ning keris Jawa wis nduwe wujud sempurna wektu jaman karajan Majapahit. Ing jaman mbiyen, keris iku dadi lambang kepangkatan uga isa dadi hadiah paling istimewa utamane yen hadiah keris saka raja.
Fungsi
Jaman saiki fungsi keris wis kurang, umume mung dadi barang koleksi uga kanggo perlengkapan upacara-upacara lan ritual adat. Yen jaman mbiyen seliyane nduwe fungsi senjata, keris uga isa kanggo tandha status sosial, jenjang pangkat uga hadiah. Keris neng jaman mbiyen uga isa dadi simbol peseduluran sing ditandhai upacara tukar-tukaran keris, malah iki dadi simbol peseduluran sing paling dhuwur.
Neng praktek-praktek sing sifate mistik, keris dianggep azimat lan media/umah roh makhluk gaib.
Bagian-bagian
Keris nduwe 3 bagian utama, uga keris Jawa. Masing-masing bagian iku nduwe bagian-bagian maneh sing luwih detail sing wujude umume ukiran. Ukiran neng bagian-bagian keris Jawa nduwe makna lan karakter sing seje-seje.
Wilah
wilah utawi pesi menika bagian utaminipun keris. bahan kagem wilah menika dipun damel saking macem-macem bahan, namun ingkang umum saking besi utawi baja. proses ndamelipan ngagem teknologi lipat, yaiku besi utawi baja dipun panasi, ditempa, ditekuk, dipanasi, ditempa, ditekuk ngoten terus ngantoa katah lipatanipun. jumlah lipatanipun menika saking 16 liapatan (keris-keris blambangan)ugi ribuan lipatan (keris majapahit, mataram lan sapanunggalanipun. amargi proses menika, ndadosaken wilah keris kuat sangat, teknologi menika ugi dipun terapaken wonten industri plywood.
Warangka
Warangka iku sarunge keris utawa cara gampange wadhahe keris.Warangka keris iku dumadi saka perangan-perangan pokok, ing antarane pendhok, mendhak,gagang lan warangka iku dhewe. Yen miturut jinise warangka keris iku ana loro, yaiku, warangka gayaman lan warangka ladrang.Warangka gayaman lan ladrang iki wujude uga ana loro, yaiku gayaman gaya Ngayogyakarta lan gayaman gaya Surakarta. Semono uga warangka ladrang, uga dumadi saka rong corak utawa gaya,yaiku cara Ngayogyakarta lan cara Surakarta.
Gaman
gaman utawi gagang menika bagian ingkang dipun genggam, panggenanipun wonten ngandap wilah/pesi, fungsinipun kagem nyekeli wilah lan kagem dipun cekel ngagem tangan
Pamor
Sejatine pamor iku gambaran/kesan utawa "image" wingit sing timbul saka ukiran sing ana neng wilah keris utawa senjata tradhisional liyane. Gambaran wingit iki timbul saka kasil tempa campuran tosan sing dadi bahan dhasar kanggo nggawe/nempa keris . Elmu pamor neng senjata iki mung dikuasai dening para mpu. |
posted by Rizky Gadis Belia @ 22.05  |
|
|
|
|
 |
|
 |
| |
|
|
|
|
|
| |
| UPACARA ADAT JAWA (KLAIRAN BAYI) |
1. Mendhem ari-ari
Mendhem ari-ari iku salah sijining upacara kelairan sing umum diselenggara'ake malah uga ana neng dhaerah-dhaerah (suku-suku) liya. Ari-ari iku bagian penghubung antara ibu lan bayi wektu bayi esih neng jero rahim. Istilah liya kanggo ari-ari yaiku: aruman utawa embing-embing (mbingmbing.
Ing Jawa ana kapercayaan seulur papat, kakang kawah adhi ari-ari, ibu bumi, bapa angkasa. Wong Jawa percaya yen ari-ari iku sejatine salah siji sedulur papat utawa sedulur kembar si bayi mulane ari-ari kudhu dirawat lan dijaga misale enggon kanggo mendhem ari-ari iku diwei lampu (umume senthir) kanggo penerangan, iki dadi simbol "pepadhang" kanggo bayi. Senthir iki dinyala'ake nganti 35 dina (selapan).
2. Brokohan
Brokohan iku salahsijining upacara adat Jawa kanggo nyambut kelairan bayi. Upacara adat iki ndu
Tujuan
Upacara brokohan tujuane kanggo keslametan proses kelairan uga perlindungan kanggo bayi lan kanggo harapan bayi sing lair isa dadi bocah sing apik perilakune.
Rangkeyan upacara
Upacara diwiwiti saka mendhem ari-ari sing dilanjutake bagi-bagi sesajen brokohan kanggo sedulur lan tangga.
Tata cara
Ari-ari dikumbah nganti resik dilebo'ake neng kendhi utawa bathok kelapa. Sedurung ari-ari dilebo'ake, alas kendhi diwei godhong senthe banjur kendhine ditutup nganggo lemper sing esih anyar lan dibungkus kain mori. Kendhi banjur digendhong, dipayungi, digawa neng lokasi penguburan. Lokasi penguburan kendhi kudhu neng sisi tengen pintu utama umah.
Sing mendhem kendhi kudhu bapak kandung bayi.
3. Sepasaran
Sepasaran iku salah sijining upacara adat Jawa wektu umur bayi 5 dina. Upacara adat iki umume diselenggaraake sederhana ning yen bebarengan karo aweh jeneng bayi, upacara iki diselenggaraake radha meriah.
Tembung sepasaran dhewe asale sake tembung sepasar.
Sepasaran umum diselenggaraake sore nganggo acara kenduren lan ngundang sedulur uga tangga umah. Suguhan sing disajiake umume wedang lan jajan pasar ning uga ana besek sing umum kanggo ditentengan mulih.
4.Aqeqah
Aqeqah meniko nggih budoyo saking basa Arab, artinipun aqeqah piyambak meniko gadah arti rambut ingkang wonten kepalanipun bayi ingkang nembe lahir, lan aqeqah saged diartiken pemotongan. Aqeqah meniko piyambak menurut syariah Islam nggih memotong domba kange bayi ingkang nembe lahir. Kangge bayi ingkang putro dipotongaken mendho kalih, manawi dingge bayi putri dipotongaken mendho setunggal. Aqeqah meniko diagem kangge syukranipun putra-putri nipun piyambak.
5.uputan
Puputan utawa pupak puser, iku sejatiné nduwé makna tali puser bayi puput. Dadi upacara iki dianakaké wektu utawa bubar puputé tali puser saka udhel bayi.
6. Slametan
Biasané ana acara slametan ing upacara puputan iki, acarané yaiku kendhuren, bancakan lan awèh jeneng bayi. Upacara iki apik yèn diselenggara'ake bubar wektu maghrib.
Puputan bayi digolongke dadi 2, yaiku: 1. golongan bangsawan/kerajaan: Sega gudanga, jenang abang putih, 5 werna bubur, lan jajan pasar. 2. golongan rakyat biasa: Sega jangan, jenang abang putih, jenang boro-boro, lan jajan pasar.
7.elapanan
Selapanan dilakukan 35 hari setelah kelahiran bayi. Pada hari ke 35 ini, hari lahir si bayi akan terulang lagi. Misalnya bayi yang lahir hari Rabu Pon (hari weton-nya), maka selapanannya akan jatuh di Hari Rabu Pon lagi. Pada penanggalan Jawa, yang berjumlah 5 (Wage, Pahing, Pon, Kliwon, Legi) akan bertemu pada hari 35 dengan hari di penanggalan masehi yang berjumlah 7 hari. Logikanya, hari ke 35, maka akan bertemu angka dari kelipatan 5 dan 7. Di luar logika itu, selapanan mempunyai makna yang sangat kuat bagi kehidupan si bayi. Berulangnya hari weton bayi, pantas untuk dirayakan seperti ulang tahun. Namun selapanan utamanya dilakukan sebagai wujud syukur atas kelahiran dan kesehatan bayi.
Yang pertama dilakukan dalam rangkaian selapanan, adalah potong rambut atau parasan. Pemotongan rambut pertama-tama dilakukan oleh ayah dan ibu bayi, kemudian dilanjutkan oleh sesepuh bayi. Di bagian ini aturannya, rambut bayi dipotong habis. Potong rambut ini dilakukan untuk mendapatkan rambut bayi yang benar-benar bersih, diyakini rambut bayi asli adalah bawaan dari lahir, yang masih terkena air ketuban. Alasan lainnya adalah supaya rambut bayi bisa tumbuh bagus, oleh karena itu rambut bayi paling tidak digunduli sebanyak 3 kali. Namun pada tradisi potong rambut ini, beberapa orang ada yang takut untuk menggunduli bayinya, maka pemotongan rambut hanya dilakukan seperlunya, tidak digundul, hanya untuk simbolisasi.
Setelah potong rambut, dilakukan pemotongan kuku bayi. Dalam rangkaian ini, dilakukan pembacaan doa-doa untuk keselamatan dan kebaikan bayi dan keluarganya. Upacara pemotongan rambut bayi ini dilakukan setelah waktu salat Maghrib, dan dihadiri oleh keluarga, kerabat, dan tetangga terdekat, serta pemimpin doa.
Acara selapanan dilakukan dalam suasana yang sesederhana mungkin. Sore harinya, sebelum pemotongan rambut, masyarakat merayakan selapanan biasanya membuat bancaan yang dibagikan ke kerabat dan anak-anak kecil di seputaran tempat tinggalnya. Bancaan mengandung makna agar si bayi bisa membagi kebahagiaan bagi orang di sekitarnya.
Adapun makanan wajib yang ada dalam paket bancaan, yaitu nasi putih dan gudangan, yang dibagikan di pincuk dari daun pisang. Menurut Mardzuki, seorang ustadz yang kerap mendoakan acara selapanan, sayuran yang digunakan untuk membuat gudangan, sebaiknya jumlahnya ganjil, karena dalam menurut keyakinan, angka ganjil merupakan angka keberuntungan. Gudangan juga dilengkapi dengan potongan telur rebus atau telur pindang, telur ini melambangkan asal mulanya kehidupan. Selain itu juga beberapa sayuran dianggap mengandung suatu makna tertentu, seperti kacang panjang, agar bayi panjang umur, serta bayem, supaya bayi hidupanya bisa tenteram. |
| posted by Rizky Gadis Belia @ 21.59 |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
| Watek Jawa |
Wong Jawa iku nduwé watek utawa karakter sing sumberé saka kahanan "slamet", dadi kabèh sing dilakoni kudu nglairak kahanan sing sarwa slamet. Kahanan iki mung bisa digayuh yèn kabèh pasangan (urip mati, lanang wadon, awan bengi lan liya-liyané) bisa harmonis. Kanggo njaga kahanan bèn tetep harmonis, wong Jawa kudu bisa ngoncati masalah sing bisa ngganggu kaharmonisan lan uga kudu isa isa ngatasi masalah kanggo mbalèkaké kaharmonisan sing wis keganggu. Tujuan pungkasan urip harmonis iku kanggo nggayuh cita-cita utama wong Jawa yaiku manunggaling kawula lan Gusti. Tujuan iki bisa digayuh yèn wong Jawa bisa dadi menungsa sing utuh utawa dadi Aji saka liwat ajaran Kalimasada.
Miturut Serat Wulangrèh[1], hubungan sosial isih ngugemi sipat tradhisional kanthi urutan miturut umur, pangkat, bandha, lan awu ’tali kekerabatan’. Konflik tinarbuka sak bisa-bisané diendhani. Donya lair kang ideal yakuwi donya kang saimbang lan selaras, kaya déné kasaimbangan lan keselarasan lahir lan batin. Urip ora bakal nandang cacat yèn batiné tetep waspada. Kawaspadan batin kang terus terusan iku bakal nyegah tingkah laku, wicara lan celathu sing kurang patut. Ngurangi mangan lan turu iku minangka latihan kang utama kanggo ngéntukaké kawaspadan batin. Saliyané kawaspadan batin uga diendhani watak sing ora becik, yaiku watak adigang, adigung lan adiguna. Suwaliké kudu miara watak “ rèh “, sabar lan “ ririh “ , ora kesusu lan ati-ati. Kelakuan kang nguntungaké awaké dhéwé lan ngrugèkaké liyan kudu diéndhani, ngapusi (dora), nyengit lan sawenang-wenang kudu diadohi. Yèn batinné wis waspada, tingkah lakuné kudu sopan, tingkah laku sopan yakuwi tingkah laku kang :
1. Deduga, “ ditimbang kanthi premana sadurungé nglangkah”
2. Prayoga, “ ditimbang apik alané “
3. Watara, “ dipikir matengsakdurungé mènèhi putusan “
4. Reringa, “ sakdurungé yakin tenan tumrap keputusané iku “
Candhi Borobudur ing punjering Tanah Jawa
[delikna]
• 1 Tata krama
o 1.1 Sing ana gegayutane karo sikap
o 1.2 Sing ana gegayutane karo wicara
o 1.3 Sing ana gegayutané karo ngabekti marang wong tuwa
o 1.4 Sing ana gegayutané karo sipat pemimpin Jawa
1.4.1 Asthabrata
1.4.2 Sipat Pemimpin Jawa liyané
• 2 Tata susila
• 3 Uga pirsani
• 4 Wacan
• 5 Pranala Jaba
Tata krama
Tata krama utawa etikèt iku norma-norma kanggo nata perilaku bèn isa santun. Sing ditata iku seliyané perilaku uga tutur basa. Sumber-sumber ajaran isa saka wongtua, kaluarga, lingkungan lan uga saka lakon-lakon pagelaran wayang. Neng lingkungan kraton, tata krama iki diterapake sacara ketat. Tembung-tembung: "mboten pareng" utawa "ora ilok" iku dadi tandha ana pelanggaran tata krama. Wong suku liya ngarani tata krama Jawa iku nduwe sifat "alus". Tata krama Jawa iku antarané:
Sing ana gegayutane karo sikap
• Yen lungguh, dengkul kudu rapet (tumrap wanita)
• Ora pareng mangan neng tengah lawang
• Ora pareng sangga uwang
• Ora ilok lungguh neng bantal
• Ora pareng jigrang
• Yen nduding nganggo jempol tangan tengen
• Ora pareng ngitung untu utawa ngrungokke wong tuwa sing lagi omong-omongan
• Sepi ing pamrih, ramé ing gawé
• Manjing ajur ajèr
• Aja adigang, adigung, adiguna
• Aja dumèh
• Aja gumunan
• Aja kagètan
• Mulat salira, hangrasa wani
• Mèlu handarbèni
• Mèlu hangrungkebi
Sing ana gegayutane karo wicara
• Yen ngomong karo sing luwih tuwa kudu nganggo basa krama utawa krama inggil
• Sakbisane cukup nganggo sasmita utawa nganggo sindiran (sanepa)
• Kudu tanggap ing semu lan sasmita
Sing ana gegayutané karo ngabekti marang wong tuwa
Miturut Serat Wulang Sunu[2] sing dianggit déning Paku Buwono IV anak kudu ngabekti marang wong tuwa kaya sing kagambaraké ana pupuh kapisan sing surasané kurang luwih kaya mengkéné:
• Wulang sunu kang digawé lagu, kang diwiwiti bab tata cara ngabekti, marang wong tuwa, bèn kabèh nggatèkaké, pitutur kang tinulis, sapa kang ora gelem nurut, marang pituduh tinulis, niscaya bakal kesia-sia, niscaya donya akherat bakal oleh cilaka , sawisé mati mlebu neraka.
• Yèn mengko awakmu nglakoni pituduh kang ana sajroning serat, mesthi apik tiba mburiné, ngabekti marang ibu bapa, nalika sepisanan dituduhaké lelaku apik lan ala, déning ibu bapa nalika awakmu isih bayi, ibumu luwih lara lan sengsara ngopèni awakmu.
• Ora énak mangan lan turu, ibumu ngopèni awakmu senajan mung mangan sega uyah, senajan mung nelesi tenggorokan, mangan klapa uga dilakoni, saben dina adus lan umbah-umbah ning kali kanthi rekasa kanggo ngopèni awakmu , rasakné bab kuwi mau.
• Kahanan pait getir ibumu ngopèni awakmu, dèwèké turu mung sambilan senajan kebak banyu uyuh lan tinjamu, dilakoni yèn awakmu buang kotoran ditatur lan dipangku, diresiki déning ibumu didusi saben esuk lan sore nganti resik, yèn awakmu ngelih didulang.
• Nalika awakmu umur sangang sasi, wektu iku awakmu bisa mbrangkang, gawéyan ibumu mung njaga senajan mung nganggo kain sambungan, ngopèni awakmu nalika awakmu isih cilik, yèn awakmu kurang mangan digolèkké nganti éntuk, mengko yèn awakmu uwis diwasa ora ana walesan liyané lelaku apik lan ngabekti marang wong tuwamu.
• Yèn mengko awakmu aniyaya marang wong tuwamu, diukum déning Gusti Sing Murbèng Dumadi, besuk yèn mati niscaya bakal bareng geni, yèn wong seneng duraka, siksané abot banget, mulané aku pesen aja wani karo ibu bapa anakku, lakoni perintah kaloroné.
• Anané awakmu mengko, yèn dididik ibu bapa wicaramu asring nglawan nyahut nuli mléngos, cegaha iku anakku,ora apik tembé mburiné, donya akherat bakal sia-sia, besuk yèn mati dimusuhi Pangèran, disiksa déning Malaikat.
• Kamangka bocah enom sing apik, pendapaté ora pati dididik ibu bapaké, lungguh sila ing ngarepé, wong tuwané kayadéné Pangèran, lunga lan mulih sujud, iku budi kang luhur sarta ngabekti marang Gusti Pangèran kang Maha Urip, yaiku kang nyiptakaké mati lan urip sarta kang mènèhi sandang lan pangan.
• Kang wis kaprah tumrap bocah enom, solah tingkah malang mégung manjaaké awak, solah tingkah sing kliwatan lungguh sakepénaké lan ora ngerti kasopanan, alaku congkak, seneng mamèraké awaké, kelakuané ora duwé arah, yèn awaké kesénggol njingkat lan pijer agawé onar marang wong akèh.
• Éling-éling aja ana sing anglakoni, kabèh lalaku sing salah, tingkahé mesthi bakal konangan, dhèwèké bakal kesuluh lan ora kuwat nandang, kaya-kaya kabèh wong mung mèsem, mulané kuwi anakku, élinga aja ana sing nglakoni salah bèn uripmu ora ngalami kasusahan.
• Ana manèh pituturku anakku, yèn awakmu nduwé karep aja nganti ngabotaké awak, , jaganen awakmu, yèn drajatmu cilik, aja ngrasa pesimis, yèn awakmu dadi wong luhur, jejegna pikirmu, sabar kanthi kaalusan, budi, yakuwi laku kang utama.
• Mula saka kuwi kaum muda saiki sing sabar, wewanuhan karo wong tuwa, gatèkaké pituturé sing apik, saka lair tekan bathin, lair kanthi tatakrama, batiné kanthi ngabekti marang wong tuwa, yakuwi pituturku kanggo kabèh anak putu cicitku, bèn uripmu ora ngalami kasusahan.
Sing ana gegayutané karo sipat pemimpin Jawa
Asthabrata
Miturut Asthabrata[3], pemimpin sing wicaksana kudu nduwèni sipat-sipaté dewa wolu yakuwi : Indra, Yama, Surya, Bayu, Kuwera, Brama, Candra, dan Baruna. Déné sipat-sipat mau yèn diringkes kurang luwih kaya mangkéné:
• Sang Hyang Indra minangka Dewa Udan, nyediaaké apa sing diperloaké déning bumi, mènèhi kasejahtran lan udan.
• Sang Hyang Yama minangka Dewa Pepatèn, mbasmi lelaku èlèk lan jahat tanpa pilih wulu.
• Sang Hyang Surya minangka Dewa Srengéngé, sipaté alon, ora kesusu, sabar, welas asih lan wicaksana.
• Sang Hyang Candra minangka Dewa mBulan, lembut, ramah lan sabar karo sapa waé.
• Sang Hyang Bayu minangka Dewa Angin, bisa mlebu ning endi waé tanpa kangèlan. Kabèh lelaku apik lan ala diweruhi tanpa sing nglakoni rumangsa.
• Sang Hyang Kuwera minangka Dewa Kasugihan, ulet jroning ngumpulaké kasugihan kanggo kasejahtran warga masyarakaté.
• Sang Hyang Baruna minangka Dewa Samudra, bisa nampung apa wae sing elek utawa apik, sabar lan nduwèni wawasan sing jembar.
• Sang Hyang Brama minangka Dewa Geni, bisa ngobong, nggosongaké lan musnahaké apa waé, mènèhi pepadhang sajroning pepeteng.
Sipat Pemimpin Jawa liyané
Saliyané kuwi uga ana paugeran sing kawentar ngenani sipat pemimpin sing wicaksana yakuwi:
• Taqwa, kudu trisna lan wedi marang Pangeran, kanthi nuruti kabèh préntah lan ngadohi laranganNé;
• Ing ngarso sung tuladha, tansah mènèhi tuladha marang andhahané;
• Ing madya mangun karsa, melu guyub nyambut gawé, ora mung mréntah waé;
• Tut wuri handayani, nyurung saka mburi lan mènèhi kasemptan andhahan supaya nduwèni kréasi;
• Waspada purbawisesa, waspada;
• Ambeg parama arta, ndhisikaké perkara kang luwih penting;
• Prasaja, sederhana;
• Setya, loyal, utawa setia;
• Gemi nastiti, gemi utawa hémat;
• Belaka, jujur, transparan lan blaka suta;
• Legawa, ikhlas lan ora égois.
Tata susila
• Tepa slira
• Nrima
• Ngadohi Ma lima yakuwi lelaku maling, main, madon, madat, minum (ngombé arak)
• Sabar utawa sarèh
• Rukun
• Isin
• Ikhlas
• Sopan santun
• lan liyane |
| posted by Rizky Gadis Belia @ 21.55 |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
| KALENDER JAWA |
Kalèndher Jawa kuwi diétung miturut saka peredharané mbulan, kaya kalèndher Islam. Kalèndher liya ana sing dhasaré saka lakuné srengéngé. Miturut sajarah, sadurungé bangsa Hindhu teka ing Tanah Jawa, wong Jawa wis duwé kalèndher dhéwé kang diarani Pranata mangsa, kang dadi paugerané para among tani. Pranata mangsa iki adhedhasar perédharané rembulan (Komariah). Wiwitané pranata mangsa mung dumadi saka 10 mangsa, lan sawisé tanggal 10 April yakuwi pungkasané mangsa kasapuluh banjur nunggu mangsa pisanan (Kasa utawa Kartka) yakuwi ing tanggal 22 Juni. Mangsa nunggu mau kesuwèn saéngga ditetepaké mangsa ka sewelas (Destha utawa Padrawana)) lan karolas (Sadha utawa Asaji) saéngga genep dadi rolas sasi. Kalèndher Saka diwiwiti tanggal 15 Maret taun 78 Masèhi. Taun Saka padha karo Taun Masèhi yakuwi didhasaraké saka perédharan srengéngé (Syamsiah). Kalèndher Saka uga mérang sataun dadi 12 sasi padha karo kalèndher Pranata mangsa lan kalèndher Masèhi. Wiwit dina Jemuwah Legi tanggal 1 Sura taun Alip 1555, trep karo tanggal 1 Muharam taun 1043 Hijriah utawa tanggal 8 Juli 1633, kalèndher Pranata Mangsa diowahi déning Sultan Agung lan dijumbuhaké karo kalèndher Hijriah (Kalèndher Islam).[1]
• 1 Dina ing kalèndher Jawa
o 1.1 Jeneng dina
o 1.2 Dina mulya
• 2 Pasaran
• 3 Jeneng Wulan
• 4 Jeneng Taun
• 5 Kurup
• 6 Tuladha
• 7 Referensi
• 8 Deleng uga
• 9 Pranala jaba
Dina ing kalèndher Jawa
Katrangan ingkang langkung jangkep saged dipunpriksani wonten ing artikel utami prakawis Dina.
Jeneng dina
Cacahing dina ing kalèndher Jawa (Saptawara) uga ana pitu kayadéné ing kalèndher Masèhi lan Hijriah, mung pocapan lan cara panulisané waé kang rada béda, yakuwi Ngaat, Senèn, Selasa, Rebo, Kemis, Jemuwah lan Setu. Jroning petungan Jawa, saben dina nduwèni sipat utawa watek dhéwé-dhéwé. Dina Ngaat, wateké samudana, tegesé seneng imba-imba, dina Senèn wateké samuwa, tegesé kudu apik kabèh pakaryan, dina Selasa wateké sujana, tegesé sarwa ora percaya, dina Rebo wateké sembada, tegesé sarwa kuwat lan manteb, dina Kemis wateké surasa, tegesé seneng mikir jero, dina Jemuwah wateké suci, tegesé resik tingkahlakuné, déné dina Setu wateké kasumbung, tegesé seneng pamèr.
Arané dina ana ing kalèndher Jawa lan padhanané ing basa Jawa kuna, basa Indonésia lan basa Arab kaya kasebut ing tabel ngisor iki:
Tabel dina Jawa, Indonésia lan Arab/Islam
Jeneng dina Jawa anyar Jeneng dina Jawa kuna Jeneng dina Indonésia Jeneng dina Arab/Islam Solah bulan marang bumi
Ngaat/Minggu
Adité Minggu Ahad Meneng
Senèn
Soma Senin Itsnayn Maju
Selasa
Hanggara Selasa Tsalaatsa Mundur
Rebo
Buda Rabu Arba'a
Mangiwa
Kemis
Respati Kamis Khamiis Manengen
Jemuwah
Sukra Jum'at Jum'aat Munggah
Setu
Tumpak Sabtu Sabt Tumurun
Dina mulya
Kabudayan Jawa ngurmati dina-dina kang dianggep mulya utawa wigati. Ing dina-dina iki sawetara masarakat Jawa isih mèngeti kanthi manembah marang Gusti kang gawé urip.[2]. Dina mulya cacahé ana lima, yakuwi:
1. Siji Sura, minangka dina pisanan (taun anyar) ing kalèndher Jawa. Sawetara masarakat ngayahi panyucèn dhiri kanthi adus ing kali, sendhang, segara, utawa ing ngomah lan sawengi muput ora turu. Sawetara masarakat liyané nanggap lan nonton wayang kulit lan liyané ana uga kang ziarah menyang panggonan suci lan nglakoni tapabrata utawa mèdhitasi. Tanggal siji Sura uga wektu kang becik kanggo ngresiki pusaka, kaya keris, tumbak lsp.[3]
2. Abogé, cekakan saka Alip (taun pisanan) - Rebo (Buda) - Wagé (dina pungkasan ing pasaran). Ing dina Abogé iki dipercaya tumuruning "Wahyu Manuswa", ing ngendi manungsa wiwit duwé isin, béda karo kéwan.
3. Daltugi, cekakan saka Dal (taun kalima: Dal) - Setu (tumpak) - Legi (dina pasaran kaloro). Ing dina Daltugi iki dipercaya tumuruning "Wahyu Suryaningrat" utawa "Wahyu Jalma", mèngeti ananing wong lanang.
4. Hanggara Asih, yakuwi dina Selasa Kliwon, dipercaya tumuruning "Wahyu Cakraningrat" utawa "Wahyu Jatmika", kanggo nata donya.
5. Jemuwah Legi (Sukra Manis) utawa Dina Purnama, kang tegesé pepak. Para wanita wiwit nglairaké jabang bayi.
Pasaran
Katrangan ingkang langkung jangkep saged dipunpriksani wonten ing artikel utami prakawis Pasaran.
Saliyané dina, ing kalèndher Jawa ana pétungan pasaran (pancawara) kang cacahé ana lima yakuwi Pahing, Pon, Wagé, Kliwon lan Legi. Miturut pétungan Jawa, saben dina pasaran duwé watek dhéwé-dhéwé, yakuwi Pahing wateké mélikan tegesé seneng marang barang kang katon, Pon wateké pamèr, tegesé seneng mamèraké kang didarbèni, Wagé wateké kedher utawa kaku atiné, Kliwon wateké micara yakuwi seneng nggubah basa, lan Legi wateké komat utawa sanggup nampa werna-werna kahanan. Kanggo cethané jeneng pasaran, makna lan parapé kagambaraké tabel ing ngisor iki:
Tabel pasaran
Pasaran Makna Patrap
Pahing
Pait Madhep
Pon
Petak Saré
Wagé
Cemeng Lenggah
Kliwon
Asih Jumeneng
Legi
Manis Mungkur
Jeneng Wulan
Cacahing wulan ana ing kalèndher Jawa kuwi ana 12, nanging jeneng lan puterané ora padha karo kalèndher Masèhi, amarga diitung miturut perédharanné bulan. Yèn dipadhakaké karo kalèndher Masehi, saben tahun ana gèsèh watara 11 dina.
Tabel wulan Jawa lan wulan Islam
Jeneng wulan Jawa Jeneng wulan Islam Jeneng Jawa kuna Makna
Sura
Muharram
Warana Rijal
Sapar
Safar
Wadana Wiwit
Mulud
Rabiul awal
Wijanga Kanda
Bakdamulud
Rabiul akhir
Wiyana Ambuka
Jumadilawal
Jumadil awal
Widada Wiwara
Jumadilakhir
Jumadil akhir
Widarpa Rahsa
Rejeb
Rajab
Wilapa Purwa
Ruwah
Sya'ban
Wahana Dumadi
Pasa
Ramadhan
Wanana Madya
Sawal
Syawal
Wurana Wujud
Sela
Dzulkaidah
Wujana Wusana
Besar
Dzulhijjah
Wujala Suwung
Umur saben sasi (wulan) ing kalèndher Jawa béda-béda, yakuwi ana kang umur 29 dina lan ana kang umur 30 dina . Klompok kasiji dumadi saka taun kapisan (Alip), katelu (Jimawal), kaenenm (Bé) lan kapitu (Wawu), klompok kaloro dumadi saka taun kaloro (Éhé), kapapat (Jé) lan kawolu (Jimakir), déné klompok katelu dumadi saka taun kalima (Dal). Kanggo luwih cethané pirsani tabel ing ngisor iki:
Tabel umur utawa cacahing dina ing Taun Jawa Kurup Arbangiyah (Kalèndher Sultan Agung)
Jeneng wulan Jawa Jeneng wulan Islam Taun Jawa
1,3,6,7 Taun Jawa
2.4.8 Taun Jawa
5
Sura
Muharram
30 30 30
Sapar
Safar
29 29 30
Mulud
Rabiul awal
30 30 29
Bakdamulud
Rabiul akhir
29 29 29
Jumadilawal
Jumadil awal
30 30 29
Jumadilakhir
Jumadil akhir
29 29 29
Rejeb
Rajab
30 30 30
Ruwah
Sya'ban
29 29 29
Pasa
Ramadhan
30 30 30
Sawal
Syawal
29 29 29
Sela
Dzulkaidah
30 30 30
Besar
Dzulhijjah
29 30 30
Cathetan: Tabel iki isi cacahing dina ing Kurup Arbangiyah (ABOGE) sing diwiwiti dina Rebo Wagé tanggal 1 Sura Taun Alip 1747 windu Kuntara, wuku Kulawu nganti dina Senèn Paing tanggal 29 Besar Taun Jimakir 1866 windu Sancaya utawa tanggal 23 Maret 1936 Masehi. Kanggo cacahing dina saben sasi ing kurup liyané, pirsani Kurup
Jeneng Taun
Katrangan ingkang langkung jangkep saged dipunpriksani wonten ing artikel utami prakawis Taun Jawa.
Sultan Agung
Taun Jawa cacahé ana wolu lan ditata jroning siklus wolung taunan kang disebut windu. Siklus wolung taunan kang diarani windu iki ana patang golongan, yakuwi: windu Adi, windu Kuntara, windu Sengara lan windu Sancaya.
Ana sawetara ciri wigati jroning pranatan taun Jawa, yakuwi: Nguri-uri kabudayan asli Jawa kayadéné pawukon kanggo tandha pranatan wektu (klairan lan sapanunggalané), sarta Primbon lan pétungan Jawa liyané. Bisa nglestarèkaké kabudayan Hindhu kang sugih bab kasusastran lan seni lan atusan taun ngrenggani kabudayan Jawa, uga nyelaraské karo pétungan Arab kayadéné penanggalan Hijriyah kanggo nggampangaké mèngeti dina-dina riyaya lan ibadah Islam. Jeneng taun kang luwih spèsifik yakuwi yèn tanggal 1 Sura tiba ing dina Jemuwah, dijenengaké taun Sukraminangkara (taun urang), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina Setu, dijenengaké taun Tumpak-maenda (taun wedhus), wateké: sithik udan. Yèn tanggal 1 Sura tiba dina Ngaat, dijenengaké taun Ditekalaba (taun klabang), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina Senèn, dijenengaké taun Somawertija (taun cacing), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina Selasa, dijenengaké taun Anggarawrestija (taun kodok), wateké: akèh udan. Yèn tiba dina Rebo, dijenengaké taun Buda-wiseba (taun kebo), wateké: akèh udan. Yèn tiba dina Kemis, dijenengaké taun Respati-mituna (taun mimi), wateké: akèh udan.[4]
Jeneng lan umuré taun Jawa kaya kang kasebut ing ngisor iki:
• Alip (Purwana), umuré 354 dina
• Éhé (Karyana), umuré 355 dina (lawas), 354 dina (anyar)[5]
• Jimawal (Anama), umuré 354 dina
• Jé (Lalana), umuré 354 dina (lawas), 355 dina (anyar)
• Dal (Ngawanga), umuré 355 dina
• Bé (Pawaka), umuré 354 dina
• Wawu (Wasana), umuré 354 dina
• Jimakir (Swasana), umuré 355 dina
Kurup
Katrangan ingkang langkung jangkep saged dipunpriksani wonten ing artikel utami prakawis Kurup.
Kurup kuwi wektu sing lawasé 120 taun. Saben satus rongpuluh taun genti kurup. Jeneng kurup antara liya:[6][7]
• Kurup Jamingiyah, yaiku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Jemuwah.
• Kurup Kamsiyah, yaiku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Kemis.
• Kurup Arbangiyah utawa dikenali kanthi jeneng kurup ABOGE (Alip Rebo Wage). Kurup iki diwiwiti dina Rebo Wagé tanggal 1 Sura Taun Aip 1747 windu Kuntara , wuku Kulawu lan rampung ing dina Senèn Paing tanggal 29 Besar Taun Jimakir 1866 windu Sancaya, utawa tanggal 23 Maret 1936 Masehi.
• Kurup Salasiyah Pon utawa dikenal kanthi jeneng kurup Asapon (Alip Selasa Pon) sing diwiwiti tanggal 1 Sura dina Selasa Pon taun Alip 1867 , Wuku Langkir, Windu Adi utawa tanggal 24 Maret 1936 nganti dina Ahad Legi tanggal 29 Besar taun 1986 Jimakir, Wuku Kulawu, Windu Sangara utawa tanggal 25 Agustus 2052 Masehi.
• Kurup Isneniyah sing diwiwiti dina Senèn Pahing tanggal 1 Sura taun Alip 1987 wuku Kulawu utawa tanggal 26 Agustus 2052 Masehi, nganti dina Setu Kliwon tanggal 29 Besar taun Jimakir 2106 wuku Kuningan utawa tanggal 28 Januari 2169 Masehi.
• Kurup Akadiyah, yaiku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Ngaat.
• Kurup Sabtiyah, yaiku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Setu. |
| posted by Rizky Gadis Belia @ 21.52 |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
| KALENDER JAWA |
Kalèndher Jawa kuwi diétung miturut saka peredharané mbulan, kaya kalèndher Islam. Kalèndher liya ana sing dhasaré saka lakuné srengéngé. Miturut sajarah, sadurungé bangsa Hindhu teka ing Tanah Jawa, wong Jawa wis duwé kalèndher dhéwé kang diarani Pranata mangsa, kang dadi paugerané para among tani. Pranata mangsa iki adhedhasar perédharané rembulan (Komariah). Wiwitané pranata mangsa mung dumadi saka 10 mangsa, lan sawisé tanggal 10 April yakuwi pungkasané mangsa kasapuluh banjur nunggu mangsa pisanan (Kasa utawa Kartka) yakuwi ing tanggal 22 Juni. Mangsa nunggu mau kesuwèn saéngga ditetepaké mangsa ka sewelas (Destha utawa Padrawana)) lan karolas (Sadha utawa Asaji) saéngga genep dadi rolas sasi. Kalèndher Saka diwiwiti tanggal 15 Maret taun 78 Masèhi. Taun Saka padha karo Taun Masèhi yakuwi didhasaraké saka perédharan srengéngé (Syamsiah). Kalèndher Saka uga mérang sataun dadi 12 sasi padha karo kalèndher Pranata mangsa lan kalèndher Masèhi. Wiwit dina Jemuwah Legi tanggal 1 Sura taun Alip 1555, trep karo tanggal 1 Muharam taun 1043 Hijriah utawa tanggal 8 Juli 1633, kalèndher Pranata Mangsa diowahi déning Sultan Agung lan dijumbuhaké karo kalèndher Hijriah (Kalèndher Islam).[1]
• 1 Dina ing kalèndher Jawa
o 1.1 Jeneng dina
o 1.2 Dina mulya
• 2 Pasaran
• 3 Jeneng Wulan
• 4 Jeneng Taun
• 5 Kurup
• 6 Tuladha
• 7 Referensi
• 8 Deleng uga
• 9 Pranala jaba
Dina ing kalèndher Jawa
Katrangan ingkang langkung jangkep saged dipunpriksani wonten ing artikel utami prakawis Dina.
Jeneng dina
Cacahing dina ing kalèndher Jawa (Saptawara) uga ana pitu kayadéné ing kalèndher Masèhi lan Hijriah, mung pocapan lan cara panulisané waé kang rada béda, yakuwi Ngaat, Senèn, Selasa, Rebo, Kemis, Jemuwah lan Setu. Jroning petungan Jawa, saben dina nduwèni sipat utawa watek dhéwé-dhéwé. Dina Ngaat, wateké samudana, tegesé seneng imba-imba, dina Senèn wateké samuwa, tegesé kudu apik kabèh pakaryan, dina Selasa wateké sujana, tegesé sarwa ora percaya, dina Rebo wateké sembada, tegesé sarwa kuwat lan manteb, dina Kemis wateké surasa, tegesé seneng mikir jero, dina Jemuwah wateké suci, tegesé resik tingkahlakuné, déné dina Setu wateké kasumbung, tegesé seneng pamèr.
Arané dina ana ing kalèndher Jawa lan padhanané ing basa Jawa kuna, basa Indonésia lan basa Arab kaya kasebut ing tabel ngisor iki:
Tabel dina Jawa, Indonésia lan Arab/Islam
Jeneng dina Jawa anyar Jeneng dina Jawa kuna Jeneng dina Indonésia Jeneng dina Arab/Islam Solah bulan marang bumi
Ngaat/Minggu
Adité Minggu Ahad Meneng
Senèn
Soma Senin Itsnayn Maju
Selasa
Hanggara Selasa Tsalaatsa Mundur
Rebo
Buda Rabu Arba'a
Mangiwa
Kemis
Respati Kamis Khamiis Manengen
Jemuwah
Sukra Jum'at Jum'aat Munggah
Setu
Tumpak Sabtu Sabt Tumurun
Dina mulya
Kabudayan Jawa ngurmati dina-dina kang dianggep mulya utawa wigati. Ing dina-dina iki sawetara masarakat Jawa isih mèngeti kanthi manembah marang Gusti kang gawé urip.[2]. Dina mulya cacahé ana lima, yakuwi:
1. Siji Sura, minangka dina pisanan (taun anyar) ing kalèndher Jawa. Sawetara masarakat ngayahi panyucèn dhiri kanthi adus ing kali, sendhang, segara, utawa ing ngomah lan sawengi muput ora turu. Sawetara masarakat liyané nanggap lan nonton wayang kulit lan liyané ana uga kang ziarah menyang panggonan suci lan nglakoni tapabrata utawa mèdhitasi. Tanggal siji Sura uga wektu kang becik kanggo ngresiki pusaka, kaya keris, tumbak lsp.[3]
2. Abogé, cekakan saka Alip (taun pisanan) - Rebo (Buda) - Wagé (dina pungkasan ing pasaran). Ing dina Abogé iki dipercaya tumuruning "Wahyu Manuswa", ing ngendi manungsa wiwit duwé isin, béda karo kéwan.
3. Daltugi, cekakan saka Dal (taun kalima: Dal) - Setu (tumpak) - Legi (dina pasaran kaloro). Ing dina Daltugi iki dipercaya tumuruning "Wahyu Suryaningrat" utawa "Wahyu Jalma", mèngeti ananing wong lanang.
4. Hanggara Asih, yakuwi dina Selasa Kliwon, dipercaya tumuruning "Wahyu Cakraningrat" utawa "Wahyu Jatmika", kanggo nata donya.
5. Jemuwah Legi (Sukra Manis) utawa Dina Purnama, kang tegesé pepak. Para wanita wiwit nglairaké jabang bayi.
Pasaran
Katrangan ingkang langkung jangkep saged dipunpriksani wonten ing artikel utami prakawis Pasaran.
Saliyané dina, ing kalèndher Jawa ana pétungan pasaran (pancawara) kang cacahé ana lima yakuwi Pahing, Pon, Wagé, Kliwon lan Legi. Miturut pétungan Jawa, saben dina pasaran duwé watek dhéwé-dhéwé, yakuwi Pahing wateké mélikan tegesé seneng marang barang kang katon, Pon wateké pamèr, tegesé seneng mamèraké kang didarbèni, Wagé wateké kedher utawa kaku atiné, Kliwon wateké micara yakuwi seneng nggubah basa, lan Legi wateké komat utawa sanggup nampa werna-werna kahanan. Kanggo cethané jeneng pasaran, makna lan parapé kagambaraké tabel ing ngisor iki:
Tabel pasaran
Pasaran Makna Patrap
Pahing
Pait Madhep
Pon
Petak Saré
Wagé
Cemeng Lenggah
Kliwon
Asih Jumeneng
Legi
Manis Mungkur
Jeneng Wulan
Cacahing wulan ana ing kalèndher Jawa kuwi ana 12, nanging jeneng lan puterané ora padha karo kalèndher Masèhi, amarga diitung miturut perédharanné bulan. Yèn dipadhakaké karo kalèndher Masehi, saben tahun ana gèsèh watara 11 dina.
Tabel wulan Jawa lan wulan Islam
Jeneng wulan Jawa Jeneng wulan Islam Jeneng Jawa kuna Makna
Sura
Muharram
Warana Rijal
Sapar
Safar
Wadana Wiwit
Mulud
Rabiul awal
Wijanga Kanda
Bakdamulud
Rabiul akhir
Wiyana Ambuka
Jumadilawal
Jumadil awal
Widada Wiwara
Jumadilakhir
Jumadil akhir
Widarpa Rahsa
Rejeb
Rajab
Wilapa Purwa
Ruwah
Sya'ban
Wahana Dumadi
Pasa
Ramadhan
Wanana Madya
Sawal
Syawal
Wurana Wujud
Sela
Dzulkaidah
Wujana Wusana
Besar
Dzulhijjah
Wujala Suwung
Umur saben sasi (wulan) ing kalèndher Jawa béda-béda, yakuwi ana kang umur 29 dina lan ana kang umur 30 dina . Klompok kasiji dumadi saka taun kapisan (Alip), katelu (Jimawal), kaenenm (Bé) lan kapitu (Wawu), klompok kaloro dumadi saka taun kaloro (Éhé), kapapat (Jé) lan kawolu (Jimakir), déné klompok katelu dumadi saka taun kalima (Dal). Kanggo luwih cethané pirsani tabel ing ngisor iki:
Tabel umur utawa cacahing dina ing Taun Jawa Kurup Arbangiyah (Kalèndher Sultan Agung)
Jeneng wulan Jawa Jeneng wulan Islam Taun Jawa
1,3,6,7 Taun Jawa
2.4.8 Taun Jawa
5
Sura
Muharram
30 30 30
Sapar
Safar
29 29 30
Mulud
Rabiul awal
30 30 29
Bakdamulud
Rabiul akhir
29 29 29
Jumadilawal
Jumadil awal
30 30 29
Jumadilakhir
Jumadil akhir
29 29 29
Rejeb
Rajab
30 30 30
Ruwah
Sya'ban
29 29 29
Pasa
Ramadhan
30 30 30
Sawal
Syawal
29 29 29
Sela
Dzulkaidah
30 30 30
Besar
Dzulhijjah
29 30 30
Cathetan: Tabel iki isi cacahing dina ing Kurup Arbangiyah (ABOGE) sing diwiwiti dina Rebo Wagé tanggal 1 Sura Taun Alip 1747 windu Kuntara, wuku Kulawu nganti dina Senèn Paing tanggal 29 Besar Taun Jimakir 1866 windu Sancaya utawa tanggal 23 Maret 1936 Masehi. Kanggo cacahing dina saben sasi ing kurup liyané, pirsani Kurup
Jeneng Taun
Katrangan ingkang langkung jangkep saged dipunpriksani wonten ing artikel utami prakawis Taun Jawa.
Sultan Agung
Taun Jawa cacahé ana wolu lan ditata jroning siklus wolung taunan kang disebut windu. Siklus wolung taunan kang diarani windu iki ana patang golongan, yakuwi: windu Adi, windu Kuntara, windu Sengara lan windu Sancaya.
Ana sawetara ciri wigati jroning pranatan taun Jawa, yakuwi: Nguri-uri kabudayan asli Jawa kayadéné pawukon kanggo tandha pranatan wektu (klairan lan sapanunggalané), sarta Primbon lan pétungan Jawa liyané. Bisa nglestarèkaké kabudayan Hindhu kang sugih bab kasusastran lan seni lan atusan taun ngrenggani kabudayan Jawa, uga nyelaraské karo pétungan Arab kayadéné penanggalan Hijriyah kanggo nggampangaké mèngeti dina-dina riyaya lan ibadah Islam. Jeneng taun kang luwih spèsifik yakuwi yèn tanggal 1 Sura tiba ing dina Jemuwah, dijenengaké taun Sukraminangkara (taun urang), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina Setu, dijenengaké taun Tumpak-maenda (taun wedhus), wateké: sithik udan. Yèn tanggal 1 Sura tiba dina Ngaat, dijenengaké taun Ditekalaba (taun klabang), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina Senèn, dijenengaké taun Somawertija (taun cacing), wateké: sithik udan. Yèn tiba dina Selasa, dijenengaké taun Anggarawrestija (taun kodok), wateké: akèh udan. Yèn tiba dina Rebo, dijenengaké taun Buda-wiseba (taun kebo), wateké: akèh udan. Yèn tiba dina Kemis, dijenengaké taun Respati-mituna (taun mimi), wateké: akèh udan.[4]
Jeneng lan umuré taun Jawa kaya kang kasebut ing ngisor iki:
• Alip (Purwana), umuré 354 dina
• Éhé (Karyana), umuré 355 dina (lawas), 354 dina (anyar)[5]
• Jimawal (Anama), umuré 354 dina
• Jé (Lalana), umuré 354 dina (lawas), 355 dina (anyar)
• Dal (Ngawanga), umuré 355 dina
• Bé (Pawaka), umuré 354 dina
• Wawu (Wasana), umuré 354 dina
• Jimakir (Swasana), umuré 355 dina
Kurup
Katrangan ingkang langkung jangkep saged dipunpriksani wonten ing artikel utami prakawis Kurup.
Kurup kuwi wektu sing lawasé 120 taun. Saben satus rongpuluh taun genti kurup. Jeneng kurup antara liya:[6][7]
• Kurup Jamingiyah, yaiku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Jemuwah.
• Kurup Kamsiyah, yaiku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Kemis.
• Kurup Arbangiyah utawa dikenali kanthi jeneng kurup ABOGE (Alip Rebo Wage). Kurup iki diwiwiti dina Rebo Wagé tanggal 1 Sura Taun Aip 1747 windu Kuntara , wuku Kulawu lan rampung ing dina Senèn Paing tanggal 29 Besar Taun Jimakir 1866 windu Sancaya, utawa tanggal 23 Maret 1936 Masehi.
• Kurup Salasiyah Pon utawa dikenal kanthi jeneng kurup Asapon (Alip Selasa Pon) sing diwiwiti tanggal 1 Sura dina Selasa Pon taun Alip 1867 , Wuku Langkir, Windu Adi utawa tanggal 24 Maret 1936 nganti dina Ahad Legi tanggal 29 Besar taun 1986 Jimakir, Wuku Kulawu, Windu Sangara utawa tanggal 25 Agustus 2052 Masehi.
• Kurup Isneniyah sing diwiwiti dina Senèn Pahing tanggal 1 Sura taun Alip 1987 wuku Kulawu utawa tanggal 26 Agustus 2052 Masehi, nganti dina Setu Kliwon tanggal 29 Besar taun Jimakir 2106 wuku Kuningan utawa tanggal 28 Januari 2169 Masehi.
• Kurup Akadiyah, yaiku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Ngaat.
• Kurup Sabtiyah, yaiku kurup sing diwiwiti ing taun Alip sing tanggal 1 Sura pas dina Setu. |
| posted by Rizky Gadis Belia @ 21.52 |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
| OMAH ADAT JAWA |
Omah adat Jawa
Omah adat Jawa sing umum dikenal yaiku omah utawa umah sing duwé gaya arsitektur joglo, seliyané iku uga ana umah sing dibangun nganggo gaya arsitektur liya misale: limas, dara gepak, joglo trajurmas uga bangunan liya umpamane sasono suko.
Umah adat Jawa sing esih lengkap lan nduwe nilai-nilai budaya Jawa yaiku sing nduwe 3 bagian bangunan, saka ngarep ana pendhapa sing diapi 2 bangunan liya sing radha cilik lan posisine radha neng arepan bangunan pendhapa. Bagian tengah ana pringgitan lan bagian mburi dhewe ana dalem.
Umah neng desa-desa lan penduduk biasa umume bangunane tunggal lan dibangun nganggo gaya arsitektur dara gepak.
Bagian
1. Pendhapa: diapit Pengrawit apitan lan Tajuk mangkurat
2. Pringgitan neng tengah-tengah
3. Dalem ageng utawa dalem: sing dipérang manèh dadi 3 bagian yaiku: Senthong kiwa, Senthong tengah lan Senthong tengen
4. Gandhok lan pawon
Gaya arsitektur
1. Joglo (payon joglo)
2. Limasan (payon limas)
3. Kampung (payon pelana)
4. Panggang Pe
5. Mesjidan/Tajugan
Jinis-jinis omah Joglo :
1. Joglo Lawakan
2. Joglo Sinom
3. Joglo Jompongan
4. Joglo Pangrawit
5. Joglo Mangkurat
6. Joglo Hageng
7. Joglo Semar Tinandhu
Jinis-jinis omah Limasan
1. Limasan Lawakan
2. Limasan Gajah Ngombe
3. Limasan Gajah Njerum
4. Limasan Apitan
5. Limasan Pacul Gowang
6. Limasan Cere Gancet
7. Limasan Trajumas
8. Limasan Gajah Mungkur
9. Limasan Klabang Nyander
10. Limasan Lambang Teplok
11. Limasan Semar Tinandu
12. Limasan Lambang Sari
13. Limasan Semar Pinondhong, conto Bangsal Kama, Kraton Cirebon
Jinis-jinis omah Kampung :
1. Kampung Pokok
2. Kampung Trajumas
3. Kampung Pacul Gowang
4. Kampung Srotong
5. Kampung Cere Gancet
6. Kampung Gotong Mayit
7. Kampung Semar Pinondhong
8. Kampung Apitan
9. Kampung Gajah Njerum
10. Kampung Gajah Ngombe
11. Kampung Doro Gepak
12. Kampung Klabang Nyander
13. Kampung Jompongan Lambang Teplok Semar Tinandhu (untuk tobong kapur)
14. Kampung Lambang Teplok (untuk gudang genteng)
Jinis-jinis omah Panggang Pe :
1. Panggang Pe Pokok
2. Panggang Pe Trajumas
3. Panggang Pe Empyak Setangkep
4. Panggang Pe Gedhang Selirang
5. Panggang Pe Gedhang Setangkep
6. Panggang Pe Cere Gancet
7. Panggang Pe bentuk kios
8. Panggang Pe Kodokan (jengki)
9. Panggang Pe Barengan
10. Panggang Pe Cere Gancet
Jinis-jinis omah Mesjidan/Tajugan :
1. Mesjidan Cungkup Pokok
2. Mesjidan Lawakan (langgar)
3. Mesjidan Lambang Teplok, conto : Bangsal Gianyar, Bali
4. Mesjidan payung agung (meru), susun 3 untuk rakyat, 5 sentana (keluarga) raja, 7 pangeran, 11 raja, conto Pamujaan Besakih, Bali
5. Tajug Tawon Boni, conto : Bangsal Pajajaran
6. Tajug Tiang Satu Lambang Teplok, conto : Mesjid rakyat Gombong
7. Tajug Semar Sinongsong Lambang Teplok, conto : Langgar Kecil Kraton Cirebon
8. Tajug Pendawa, contoh : Kraton Cirebon
9. Tajug Lambang Gantung, conto : Bangsal Ponconiti Kraton Yogyakarta
10. Tajug Lambangsari, conto : Bangsal Pertemuan para Wali, Gunung Sembung
11. Tajug Lawakan Lambang Teplok, conto : Pasarean Suwargan, Imogiri
12. Tajug Semar Tinandhu, Dukuh, Yogyakarta
13. Tajug Semar Sinongsong Lambang Gantung, conto : Masjid Soko Tunggal (gabungan Pajajaran dan Sultan Agungan, Taman, Kraton Yogyakarta
14. Tajug Ceblokan Lambang Teplok, Masjid Agung Yogyakrata
15. Tajug Mangkurat, Bangsal Witono, Kraton Yogyakarta
16. Tajug Sinom Semar Tinandhu, Lawang Sanga-sanga, Kraton Cirebon |
| posted by Rizky Gadis Belia @ 21.50 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|