About Me
Name: Rizky Gadis Belia
Home: JOGJA, Indonesia
About Me: judez+jutek+tledor
See my complete profile
Previous Post
Archives
Shoutbox

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Duis ligula lorem, consequat eget, tristique nec, auctor quis, purus. Vivamus ut sem. Fusce aliquam nunc vitae purus.

Links
Powered by

Blogger Templates

BLOGGER

 

 

 
  Jumat, 25 Februari 2011  
 
 
CARA NGRAMAKAKE TEMBUNG NGOKO
PANGRIMBAGE TEMBUNG NGOKO DADI TEMBUNG KRAMA

1. Vokal “A “ ing wanda wekasan dadi “I”

agama = agami
jaga = jagi
jawa = jawi
kuwawa = kuwawi
manawa = manawi
muga = ugi
swarga = swargi
tangga = tanggi
tuna = tuni
uga = ugi
upama = upami
utama = utami
warna = warni

Katrangan : Tembung “swarga “ dikramakake “swargi “ yen ateges “jenat”.
Tuladha : Swargi Dr Sutomo ageng sanget lelabetanipun dhateng nusa lan bangsa.

2. Vokal “U” ing wanda wekasan dadi “A” lan yen sangarepe wanda wekasan uga mawa vocal “U” , vocal iku dadi “E”

buruh = berah
butuh = betah
etung = etang
ingu = ingah
kepung = kepang

kukuh = kekah
lembut = lembat
lemu = lema
lungguh = lenggah
luput = lepat
mungsuh = mengsah
rembug = rembag
rusuh = resah
suguh = segah
surup = serap
tempuh = tempah
wutuh = wetah
wuwuh = wewah

Katrangan :Tembung “lenggah” lumrahe dianggep krama inggil, tembung “lungguh” ngoko, dene “linggih” Krama Ngoko.

3. Yen wanda wekasan mawa vocal “A” lan wanda burine mawa “U” , vocal “A” ing wanda wekasan ajeg “A” , vocal “U” ing sangarepe wanda wekasan dadi “I”.

bubrah = bibrah
budhal = bidhal
bukak = bikak
bungah = bingah
kulak = kilak
kurang =kirang
kuwat = kiyat
lumrah = limrah
mundhak = mindhak
murah = mirah
rusak = risak
susah = sisah
unggah = inggah

4. Ana tembung ngoko sing dikramakake sarana kaganti aksarane “O” sing dumunung ing wandane wekasan lan / utawa ing sangarepe wanda wekasan dadi “E”

anggo = angge
angon = angen
elor = eler
enggon = enggen
enom = enem
kongkon = kengken
kulon = kilen
obah = ebah
omah-omah = emah-emah
opah = epah
owah = ewah
somah = semah
takon = taken


5. Wanda wekasan “DA, DI, TA, TI, SA, utwa JI” dadi “OS”

aji = aos
carita = cariyos
dadi = dados
ganti = gantos
gati = gatos
jati = jatos


kadi = kados
kuwasa = kuwaos
ngati-ati = ngatos-atos
prada = praos
rasa = raos
rekasa = rekaos
supadi = supados
wadi = wados
waspada = waspaos
yekti = yektos

Pati = patos , panganggone : Seratanipun boten patos sae. Anggenipun tilem kepatos.
Pati = pejah, panganggone : toh pejah, raja pejah, pejah gesang.


6. Wanda wekasan “RU, REP, JU, YA, utawa YU” dadi “JENG”

arep = ajeng
buru = bujeng
guyu = gujeng
karep = kajeng
kayu = kajeng
laju = lajeng
maju = majeng
pambarep = pambajeng
payu = pajeng
pitaya = pitajeng
playu = plajeng
R. Ayu = R Ajeng
rahayu = rahajeng

7. Tembung ngoko sing wanda wekasan “ RA, RANG, RAM” dadi “WIS”.

antara = antawis
anyang = awis
arang = awis
karang = kawis
katara = katawis
larang = awis
mataram = matawis
prakara = prakawis
semarang = semawis
watara = watawis

8. Tembung ngoko sing nduweni wanda wekasan “WUH, BU, BUH, BUNG” diganti “BET utawa WET”

ambu = ambet
ewuh = ewed
imbu =imbet
imbuh = imbet
lumebu = lumebet
sambung = sambet

9. Sing nduweni vocal pungkasan “I, U, E” ana sing diganti “EN”

sepi = sepen
ngaku = ngaken
….. - ake = ….. aken

10. Ana sing nduweni pungkasan “AN, IN, EN, IR” diganti “OS”
batin = batos
ketan = ketos
krasan = kraos
kuwatir = kuwatos
penjalin = penjatos
prihatin = prihatos
tlaten = tlatos

11. Sing nduweni wanda wekasan “NA, RA, RE, RI, LI” ana sing diganti “TEN”

dina = dinten
kori = konten
mori = monten
nuli = nunten
rina = rinten
sagara = saganten
samana = samanten
sore = sonten

12. Sing nduweni wanda wekasan “RI, akeh sing diganti “TUN”

kari = kantun
lemari = lemantun
lestari = lestantun
mari = mantun
nagasari = nagasantun
pari = pantun

13. Sing nduweni wanda wekasan “LI” ana sing diganti “SUL”

bali = wangsul
kendhali = kendhangsul
kuwali = kuwangsul
tali = tangsul

14. Sing nduweni pungkasan “DU, DO” ana sing diganti “BEN”

adu = aben
padu = paben
paido = paiben

15. wanda wekasan “LANG” dadi “MBENG” utawa “CAL”.

kalang = kambeng
kalangan = kambengan
palang =pambeng
ilang = ical
walulang = wacucal

16. Ana tembung sing apurwa “W” utawa “B” dadi “S”.

banget = sanget
banter = santer
bareng = sareng
waras = saras

17. Ana sing dadine tembung krama sarana ditambahi “PUN”
apa = punapa
endi = pundi
ika = punika

18. Ana sing ora ana pathokane , kayata :

abang = abrit
bengawan = benawi
cedhak = celak
cendhak = celak
eling = enget
endhek =andhap
gampang = gampil
ijo = ijem
isih = taksih
jamu = jampi
jeruk = jeram
katon = katingal
kirim = kintun
maneh = malih
priyayi = priyantun
rata = radin
salin = santun
sawah = sabin
sega = sekul
sikil = suku
sungu = singat
suruh = sedhah
trasi = traos

Lan liya-liyane
posted by Rizky Gadis Belia @ 01.42  
0 Comments:

Posting Komentar

<< Home